--{ De FAQ }-- Lees dit eerst!

[anoniem]

[size=18:cc622c6f11]Voorwoord[/size:cc622c6f11] Het is je misschien wel opgevallen dat er op dit moment 2 FAQ's bovenaan dit subforum staan. Door drukte met oa mijn studie kom ik hier niet meer zo vaak en heeft citomaster het beheer van de FAQ van mij overgenomen. Mochten er nog vragen zijn aan mij, dan kan je het beste een PB sturen, daar krijg ik dan vanzelf een melding van. [b:cc622c6f11]Aanvullende suggesties voor deze FAQ zijn welkom in het [url=http://forum.computertotaal.nl/phpBB2/viewtopic.php?t=94483]"suggesties voor de faq"[/url] topic.[/b:cc622c6f11] De informatie in deze faq is samengesteld uit de kennis en ervaringen van verscheidene ervaren forumgebruikers. Computer!Totaal is niet verantwoordelijk voor eventuele schade. Als je iets vraagt over een probleem is het vaak handig de volgende punten in je openingspost te behandelen: * wat voor systeem je hebt * wat en wanneer doet iets niet * wat zijn de meldingen * wat zijn de instellingen * wat heb je al geprobeerd * waar is gezocht, weblinks graag posten Dit is geen verplicht invulformulier, maar denk eraan dat als je dergelijke informatie meteen geeft mensen je veel sneller kunnen helpen. [b:cc622c6f11]Welke onderdelen moet ik aanschaffen?[/b:cc622c6f11] Het antwoord op deze vraag is sterk afhankelijk van het budget en wat je met de computer wilt doen. Vermeld dat dus duidelijk in een topic met deze vraag. Het aanbod van onderdelen verandert ook steeds, dus in deze faq kunnen we alleen enkele vuistregels geven. Voor kantoorapplicaties en internet is geen snelle processor nodig, een 750MHz processor zou nog steeds voldoende zijn. Games stellen wel zware eisen aan de processor. Voldoende geheugen is altijd handig. 1GB is prettig, voor een high-end systeem is 2GB tegenwoordig al heel normaal. Een goede voeding en voldoende koeling zijn ook belangrijk, om onstabiliteit te voorkomen. Met veel dank aan: BA, Interficior, Jayday, Kaz'Duzar, Marcel de Reus, Turbulence, Tweakermatt en -stof-. [size=18:cc622c6f11]Inhoud:[/size:cc622c6f11] Voorwoord Stabiliteitsproblemen Koeling Geheugen Kloksnelheden BIOS flashen PATA en SATA Handige links [url=http://forum.computertotaal.nl/phpBB2/viewtopic.php?p=947620#947620]Tweaken en overklokken[/url] [url=http://forum.computertotaal.nl/phpBB2/viewtopic.php?p=950225#950225]Processorlijst[/url] [url=http://forum.computertotaal.nl/phpBB2/viewtopic.php?p=950226#950226]Termen, definities en afkortingen[/url]

[anoniem]

[size=18:5e2414b615]Stabiliteitsproblemen[/size:5e2414b615] Stabiliteitsproblemen kunnen heel veel oorzaken hebben. In Windows 95, 98 en Me ontstaan op den duur vaak fouten, die de computer onstabiel maken. Windows 2000, XP en Linux zijn veel stabieler. Slecht geschreven software die op de achtergrond meedraait, Spyware, of slechte drivers kunnen ook voor onstabiliteit zorgen. Verder kan de hardware zelf problemen geven: [b:5e2414b615]Temperatuurproblemen[/b:5e2414b615] Moderne processors gebruiken een vermogen van tussen de 60 en 120W. Dit staan ze weer volledig af als warmte. Je kunt dit vergelijken met een gloeilamp van 75W. Het verschil is dat een processorchip veel minder goed tegen hoge temperaturen bestand is. Intel processors overlijden bij temperaturen hoger dan 75 graden, voor AMD's ligt de grens tussen de 90 en 100 graden. Voordat die temperaturen bereikt worden ontstaan al problemen. Oude processors lopen vast, nieuwe gaan over op een lagere kloksnelheid. Harde schijven gaan gemakkelijk (en onverwachts) kapot door te hoge temperaturen. Vooral oudere 7200RPM schijven en de nieuwe 10000RPM schijven hebben koeling nodig. Temperatuursensors zijn bruikbaar, maar vaak behoorlijk onnauwkeurig. Het heeft vaak geen zin om daarop te vertrouwen, omdat de metingen soms wel 20 of 30 graden te hoog of te laag zijn! Om te bepalen of een systeem voldoende goed gekoeld is zijn programma's geschreven die de processor maximaal opwarmen. Als het systeem niet in staat is om die enkele uren onafgebroken te draaien is de koeling onvoldoende, of de voeding niet sterk genoeg. (zie hieronder) Van [url=http://users.bigpond.net.au/cpuburn/]deze[/url] pagina zijn programma's te downloaden voor het opwarmen van alle veelgebruikte processors van de afgelopen vijf jaar, afgezien van de Pentium 4 en Athlon64. Voor die laatste werkt de gewone Athlon test waarschijnlijk wel vrij goed. Als je een temperatuurprobleem hebt vertelt het hoofdstuk “Koeling” hoe je dit kunt oplossen. Vooral in de zomer hebben veel mensen daar last van. [b:5e2414b615]Voedingsproblemen[/b:5e2414b615] De grootste energievreters in een systeem zijn meestal de processor en videokaart. De voeding moet voldoende vermogen kunnen leveren, anders is onstabiliteit het gevolg. De eerste symptomen van een te zwakke voeding zijn dat de spanning op de 5V lijn zakt en die op de 12V lijn stijgt. Deze voltages kun je vaak controleren in de BIOS, maar dan is het systeem onbelast. Vaak staat op een van de cd's die bij het moederbord werd meegeleverd een programma om de voltages (en temperaturen) in Windows te kunnen aflezen. Dat is beter, omdat je dan de gegevens kunt aflezen terwijl het systeem belast wordt (stressed). Bijvoorbeeld met programma's als cpuburn en prime95. (zie "handige links) Dat is namelijk dichterbij het "worst-case" scenario. Op [url=http://www.extreme.outervision.com/index.jsp]deze[/url] en [url=http://www.jscustompcs.com/power_supply/]deze[/url] sites kan je ongeveer uitrekenen hoeveel je systeem maximaal zal gebruiken. De verschillende sites kunnen wat afwijken van elkaar, vandaar dat het misschien goed is om beide sites te vergelijken. Een voedingsprobleem is alleen op te lossen met een nieuwe voeding. [img:5e2414b615]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/voeding.jpg[/img:5e2414b615] [b:5e2414b615]Geheugenproblemen[/b:5e2414b615] Een veel voorkomende oorzaak van onstabiliteit is als het geheugen niet goed werkt. Het geheugen kun je controleren met memtest-86, [url=http://www.memtest86.com/]hiervandaan[/url] te downloaden. Het programma maakt een opstartdiskette, die vanuit Windows niet te lezen is. Start op vanaf deze diskette en de geheugentest begint. De test mag geen enkele foutmelding geven als het geheugen goed is. De test gaat oneindig door, bovenin het scherm kun je zien hoe vaak de gehele test al doorlopen is. Een of tweemaal is voldoende. [b:5e2414b615]Chipsetdrivers[/b:5e2414b615] Computeronderdelen werken alleen goed als de drivers ervoor geïnstalleerd zijn en dat geldt ook voor het moederbord. Windows heeft zelf standaard drivers ingebouwd, die werken - maar daar is alles ook mee gezegd. Verder zijn specifieke chipsetdrivers ingebouwd voor alle chipsets die uit waren toen de betreffende Windows werd gelanceerd. Nieuwere drivers zijn meegeleverd op een cd bij het moederbord, of je kunt ze downloaden. Daarvoor moet je wel weten welk merk chipset je hebt, soms ook het exacte type. Chipset drivers zijn van de volgende sites te downloaden: VIA: http://www.viaarena.com/?PageID=2 Intel: http://www.intel.com/support/motherboards/desktop/ nVidia: http://www.nvidia.com/content/drivers/drivers.asp SiS: http://www.sis.com/download/ Ook de moederbordfabrikant heeft een pagina waarvan drivers gedownload kunnen worden. [size=18:5e2414b615]Koeling[/size:5e2414b615] Zoals gezegd zorgt onvoldoende koeling voor stabiliteitsproblemen. Twee manieren bestaan om een systeem te koelen: Luchtkoeling en waterkoeling. Die eerste is standaard in elke pc, is goedkoop en koelt voldoende. De tweede is duurder, maar kan veel stiller zijn en/of beter koelen. Extra nadeel is dat waterkoeling veel meer gedoe is om te installeren en de boel mag natuurlijk niet gaan lekken. [size=16:5e2414b615]Luchtkoeling[/size:5e2414b615] door Jayday, Interficior en Kaz'Duzar [b:5e2414b615]soorten luchtkoeling:[/b:5e2414b615] Voor lichte koeling is passieve luchtkoeling het beste. Dit is een koelblok, vaak van koper of aluminium die de warmte van de chip opneemt en via zijn grote koelvinnen aan de lucht afgeeft. Dit is echter vaak niet genoeg, actieve koeling is krachtiger. Dit houd in dat een fan over het koelblok blaast. Voordeel is dat warme lucht sneller wordt afgevoerd waardoor de temperatuur daalt, nadelen zijn dat de fan geluid maakt en mogelijk kapot kan gaan. Als het temperatuurverschil tussen de lucht binnen en buiten de kast groot is kun je casefans plaatsen om de luchtdoorstroming te bevorderen. Omdat warme lucht stijgt moeten in het algemeen ventilatoren bovenin de kast naar buiten blazen en onderin naar binnen zuigen. Kabels in de kast kunnen de luchtstroom ook belemmeren, het is dus handig om die zoveel mogelijk bij elkaar te binden en aan de kant te leggen. [b:5e2414b615]koelpasta[/b:5e2414b615] Voor een goede verbinding tussen koelblok en chip gebruik je koelpasta. Deze dient om de oneffenheden tussenbeide oppervlakken op te vullen. Denk eraan dat zelfs de beste koelpasta veel slechter geleidt dan rechtstreeks contact met het koelblok. Je moet dus zo weinig mogelijk pasta gebruiken, alleen voor de kiertjes. Veel nieuwe koelblokken komen met een klef goedje aan de onderkant, dat ook als pasta dient. Kenmerk van teveel of te weinig koelpasta is dat bijvoorbeeld de processor erg warm wordt, terwijl het koelblok koel blijft. [b:5e2414b615]waar moet je op letten bij het kiezen van een fan:[/b:5e2414b615] Er is een groot assortiment qua fans: de “gewone” zwarte variant, maar de doorzichtige varianten met LED’s erin (zogenaamde LED-fans). Deze worden steeds populairder. Er zijn een aantal dingen waar je op moet letter bij de aanschaf van een koeler: 1) De geluidsproductie. Deze wordt weergegeven in DeciBell (db of db(A)). [url=http://home.hetnet.nl/~vanadovv/geluid.html]Hier[/url] staat meer informatie over verschillende eenheden en waar je bijvoorbeeld 20db(A) mee kunt vergelijken. Tot 20 dB is het erg stil. 25 dB is ook nog wel te doen. 30 kan al redelijk storend zijn in een stille ruimte, maar dit verschilt per persoon. 2) De luchtverplaatsing, uitgedrukt in CFM of m3/h. Deze is het belangrijkste van de fan. Voor een normale 80cm fan is een airflow van rond de 30CFM gemiddeld Soms wordt de airflow ook in m2/h genoemd. Om van m3/h naar CFM om te rekenen moet je vermenigvuldigen met 0,588. Als je van CFM naar m3/h wilt omrekenen, moet je het vermenigvuldigen met 1,7. Als je wilt weten hoe je aan deze getallen komt: CFM= cubic foot per minute 1 foot = 30.48cm dus: 1 cfm=1 cubic feet per minuut=0,3^3 kubieke meter per minuut=(0,3^3)*60 kubieke meter per uur. 3) Ball bearing/sleeve bearing. Ball bearing maakt gebruik van kogels die ronddraaien. Deze fans gaan lang mee, maar kunnen door slijtage extra herrie gaan maken. Inmiddels heb je ook double ball bearing fans. Deze gaan het langste mee. Als je een fan koopt kun je dus het beste een stille (double) ball bearing fan kopen. Sleeve bearing fans maken gebruik van vet of vloeistof. Deze gaan minder lang mee dan ball bearing fans. 4) Grootte. Standaard kunnen in ongeveer elke computerbehuizing fans van 80 bij 80mm. Bij de huidige betere (duurdere) modellen kunnen er ook 92 of 120mm fans in. Hoe groter de fan, hoe minder rondjes hij hoeft te draaien om dezelfde hoeveelheid lucht te verplaatsen vergeleken met een kleinere maat fan. Hierdoor zijn grotere fans het beste als je veel airflow wilt (veel CFM), maar toch weinig geluid. probeer geen kleinere fan dan 80mm als casefan te gebruiken, omdat hun airflow een stuk lager ligt. Om dan toch nog genoeg lucht te verplaatsen moeten fans heel hard gaan draaien, wat een hoge geluidsproductie tot gevolg heeft. 5)De Aansluiting. Met een 3pin aansluiting kun je de fan rechtstreeks op je moederbord of fancontroller steken. Hierdoor kun je bijvoorbeeld met Speedfan de fan automatisch langzamer laten draaien bij lage temperaturen. Er zijn ook fans die je rechtstreeks op een molex aankunt sluiten. Het voordeel hiervan is dat je hem makkelijk op 7 volt kunt laten lopen. Als je een 3 pin fan hebt, maar geen 3pin connectors meer vrij op je moederbord, kun je een 3 --> 4 pin connector kopen. BIj een 3pin fan is de rode draad 12Volt, de zwart de GRound en de gele de RPM uitlezing. Bij een 4pin (molex) fan is de rode (soms geel) de 12Volt draad en de zwarte (ook) de Ground. [b:5e2414b615]Een aantal fans[/b:5e2414b615]: Erg stille 80 millimeter fans: • Papst 8412NGLLE met 9 dB • Papst 8412N/2GL met 12 dB • SilenX SX-080-09 met 9 dB • SilenX SX-080-11 met 11 dB Deze fans zijn vrijwel onhoorbaar. Helaas hebben ze niet heel veel airflow. Krachtige fans 80mm fans: • Delta FFB0812EHE met 80,16 CFM • Vantec Tornado TD8038H 84,1 CFM Veel meer krachtigs heb je niet echt in de 80mm-hoek. Daarentegen zijn bij 92 mm nog wel wat leuke fans te vinden met veel kracht: • Thermaltake UFO fan @ Full met 81.2 CFM • Vantec TD9238H Tornado met 119 CFM Let wel dat deze krachtige fans enorm veel kabaal maken. Behalve deze UFO fan, die maakt ‘maar’ 47dB op zijn volle snelheid, maar kan ook nog eens maar 17 dB produceren als op zijn zachtst staat. Dat maakt wel een groot voordeel Maar met zo’n Vantec in huis heb je wel een superairflow, maar daarbij ook een stofzuiger met 55 dB! Middelmatige 80mm fans: Nu hebben we het alleen nog maar over extremen gehad, maar er zijn ook natuurlijk gewone fans, die niet te lawaaiig zijn, en nog een aardige airflow opbrengen. • Enermax UC-8FAB: Verstelbaar van 26.87 CFM tot 39.8 CFM, met een geluid van 26.5 dB tot 38.0dB • CoolerMaster SAF-B82: 32,11 CFM bij 26 dB • YS-Tech FD1281253B-2A: 30 CFM bij 23 dB Dit is maar een kleine greep uit het koelerassortiment. Kijk voor uzelf tot welk geluid u het verdraagbaar vind en zoek dan binnen die grens een zo hoog mogelijke CFM op. [b:5e2414b615]Fans stiller maken:[/b:5e2414b615] Vaak maken koelers veel lawaai. Er zijn een aantal mogelijkheden om een koeler stiller te maken. Dit wordt dan gedaan door de Spanning op de fan te verlagen. Hierdoor zal de fan minder hard gaan draaien. Hoe minder rondjes een fan per minuut maakt (rpm), hoe minder geluid hij zal maken. Wel gaat de airflow die de fan genereert hierdoor achteruit! Er zijn 3 manieren om het voltage te verlagen: 1) Doormiddel van een fancontroller. Dit is een zelfgemaakt of kant en klaar stukje electronica, waardoor je door middel van draaiknoppen of schakelaars het voltage naar beneden en omhoog kunt halen. 2) Door een weerstand tussen de fan en de draad te zetten. Gebruik hiervoor de formule R=U/I, waarbij R de weerstand in Ohm is, U de spanning in Volt en I de stroomsterkte in Ampère. 3) Door bij een fan die je op een molex aansluit de pinnen te veranderen. Dit is heel eenvoudig te doen: standaard zit een fan zo vast (een fan draait standaard op 12V) [img:5e2414b615]http://www.virtual-hideout.net/images/712_12v.gif[/img:5e2414b615] Door de – van de fan op de 5V draad aan te sluiten, krijg je 12-5=7 Volt. Over het algemeen is dit bijna evenstil als 5Volt, maar krijg je wel veel meer airflow dan op 5Volt: [img:5e2414b615]http://www.virtual-hideout.net/images/712_7v.gif[/img:5e2414b615] Voor 5 Volt moet je de + van de fan op de 5 volt aansluiten en de – op de zwarte (ground) de draden haal je heel makkelijk uit de molex. Je hebt alleen een dunne schroevendraaier nodig. Als je goed kijkt, zie je 2 weerhaakjes zitten, die je heel makkelijk in kunt duwen. Dan kun je de draad er zo weer uittrekken. Vervolgens kun je (indien nodig) met bv een naald de weerhaakjes weer terugbuigen en de draad er weer in prikken. Ik hoop hier binnenkort wat foto’s van te posten. [b:5e2414b615]versleten fans oliën[/b:5e2414b615] Naast je processor worden ook je nordbrigde en je GPU (videokaart) (erg) warm. Deze worden echter of passief, of door een kleine fan gekoeld. Omdat deze fan zo klein is, moet hij veel omwentelingen per minuut maken om de warmte goed af te voeren. Hierdoor maken ze vaak irritante hoge geluiden. Ook verslijten ze vaak redelijk snel. Als de koeler opeens heel veel lawaai maakt,terwijl hij dit vroeger niet deed, dan is dit waarschijnlijk het geval. Je kunt de fan dan vervangen, of smeren. Dit laatste is natuurlijk het goedkoopste en makkelijkste.... In deze kleine FAQ geef ik uitleg hoe je dat doet. Dit geld niet alleen voor een videokaart fan. Ook northbridge fans en casefans kun je zo smeren. Haal eerst de videokaart uit je pc. Deze zit in het bruine agp slot. Vaak moet je eerst een handeltje naar achteren duwen en een schroefje losdraaien. Zorg dat je goed geaard bent, zodat je je videokaart niet sloopt door statische elektriciteit!!! Als je de videokaart dan uit je kast hebt gehaald, leg hem dan neer op een goede antistatische ondergrond. Ik heb hiervoor dat dunne matje gebruikt, waar je moederbord op licht als je hem nieuwe koopt. Draai dan de schroeven los van de fan. Hier zal je een hele kleine schroevendraaier voor nodig hebben. Wij bleken thuis nog een setje te hebben liggen met allemaal hele kleine schroevendraaiers en de kleinste paste :P. Zorg ervoor dat je deze schroeven niet kwijt raakt, want ze zijn erg klein! Haal dan met een stofzuiger en een (scheer)kwastje het stof van de fan en tussen de heatsink vandaan. Zorg ervoor dat de fan niet heel hard gaat draaien door de lucht die verplaatst wordt door de stofzuiger, dit lijkt mij niet heel gezond voor de fan (als hij buiten zijn specs gaat draaien). [img:5e2414b615]http://home.hccnet.nl/e.vd.beek/images/VGA-1.jpg[/img:5e2414b615] Haal dan het stikkertje van de fan af. BIj mij zaten er 2 stikkertjes op, maar je moest het stikkertje verwijderen aan de kant, waar ook de 12v en gnd in de fan gaan. Als je het stikkerjte dan verwijderd en eventueel nog een rubberen dopje in het midden, dan krijg je het volgende: [img:5e2414b615]http://home.hccnet.nl/e.vd.beek/images/vga-3.jpg[/img:5e2414b615] JE ziet in het midden een klein gaatje. Doe hier wat (smeer)olie in. Ik heb hiervoor naaimachine olie gebruikt. Later bleek uit [url=http://forum.computertotaal.nl/phpBB2/viewtopic.php?t=123291&highlight=fan+smeren]dit[/url] topic, dat naaimachineolie verharst na enkele jaren. In dat topic staan een aantal goede alternatieven. [img:5e2414b615]http://home.hccnet.nl/e.vd.beek/images/vga-2.jpg[/img:5e2414b615] Plak dan het stikkerjte er weer op (en eventueel het rubberen dopje als je dat ook nog had). Zorg dat dit goed gebeurd, zodat je geen olielekken krijgt :P Schroef de fan vervolgens weer op de heatsink met de 4 schroefjes en zet de videokaart weer in de pc. Als het goed is, maakt de fan nu een stuk minder herrie. [b:5e2414b615]Airflow: [/b:5e2414b615] [img:5e2414b615]http://www.tweakzone.nl/f/g/9265pR3fyQQ0.GIF[/img:5e2414b615] Op het plaatje zie je een goede airflow: koude lucht wordt van onderen aangevoerd. Deze koele lucht zal langs de cpu gaan, waardoor de lucht warm wordt. Dan wordt door casefans bovenin de kast de warme lucht uit de kast geblazen (warme lucht stijgt op). De groene fans zijn sowiso goed om in je pc te hebben, wil je nog goed overklokken, dan zou je de gele fans ook kunnen monteren. [b:5e2414b615]Het aansluiten van een fancontroller: [/b:5e2414b615] (CoolerMaster Aerogate II) Het aansluiten op de voeding: Je sluit de Aerogate aan op je voeding met een standaard 4-pins Molex connector. Het de temperatuursensoren aansluiten: Daarna kan je de temperatuursensoren op elke plek bevestigen waarvan je de temperatuur wilt meten (d.w.z. op je HHD bijv.) [b:5e2414b615]Een eigen fancontroller maken:[/b:5e2414b615] Als je zelf goed kunt solderen kun je ook een eigen fancontroller maken. [url=http://www.casejunkies.com/index.php?upn=010001&hl_id=199]Hier[/url] vind je een goede tutorial over hoe je een fanbus kunt maken. [url=http://www.bit-tech.net/article/52/]Hier[/url] staat hoe je door middel van een tuimelschakelaar een fancontroller kunt maken. [size=16:5e2414b615]Waterkoeling[/size:5e2414b615] [b:5e2414b615]Waar bestaat een waterkoelingsset uit?[/b:5e2414b615] -Pomp, deze pompt het water door het stelsel van slangen. -Radiator, de warmte lost niet gewoon in het water op. Het water is een soort transportmiddel. Het warme water loopt door de radiator die weer wordt koel gehouden door een fan. Een systeem met watercooling is dan ook nooit helemaal stil, er is namelijk sowieso minimaal 1 fan nodig om de radiator koel te houden -Koelblokken, de koelblokken worden op de elementen gemonteerd die gekoeld moeten worden. (CPU, Northbridge, VGA, HD) Door de koelblokken loopt water dat de warmte opneemt. -Reservoir, hierin zit wat koelvloeistof. Een reservoir is niet noodzakelijk, maar wel makkelijk met het vullen van de waterkoeling. -Een grote fan, liefst 92mm, 120mm of groter om de radiator koel te houden. -Slangen, hierdoor stroomt het water tussen de verschillende onderdelen van de waterkoeling. -Koelvloeistof. Deze gaat in de waterkoeling en neemt de warmte op. Vaak is de koelvloeistof gedestilleerd of gedemineraliseerd water. Gedestilleerd en gedemineraliseerd water hebben als voorbeeld dat ze geen stroom geleiden, dus als de waterkoeling lek zal raken, krijg je niet meteen kortsluiting. Op THG staat een filmpje waarin heel duidelijk wordt uitgelegd hoe je waterkoeling installeert: [url]http://www6.tomshardware.com/images/thg_video_3_watercooling_english.zip[/url] [b:5e2414b615]Hoe werkt het?[/b:5e2414b615] Het water stroomt door een soort kring. De pomp pompt het water door de waterkoeling. De koelvloeistof gaat dus eerst door de pomp, daarna stroom het door de koelblokken. Vervolgens moet het nog door het reservoir en de radiator om het water af te laten koelen. De volgorde maakt in principe niet zo veel uit, zolang alles maar in de kring zit. Waar men wel rekening mee moet houden is de volgorde van de koelblokken. Het water dat net uit de radiator stroomt is het koudst en kan dus de meeste warmte opnemen. Als het door een koelblok stroomt wordt het al warmer en koelt het dus minder bij het tweede blok. Enzovoorts... De elementen die dus het best gekoeld moeten worden, moeten zo snel mogelijk na de radiator in de kring. Een veel voorkomende volgorde is CPU-Northbridge-VGA-HD. Maar als je je grafische kaart lekker wil gaan overklokken dan is de volgorde VGA-CPU-Northbridge-HD wel een goede. De harde schijf staat meestal achteraan in de kring omdat deze toch niet overgeklokt kan worden. De hoeveelheid koelblokken maakt in principe niet zoveel uit. Je kan bijvoorbeeld ook alleen je CPU en Northbridge koelen. [b:5e2414b615]Installatie[/b:5e2414b615] Voor het installeren van waterkoeling is het makkelijk als je een grote kast hebt. De radiator is namelijk een flink ding en neemt dus veel ruimte in beslag. Het installeren vereist soms nog wel eens wat gaten boren, dus je moet geen twee linkerhanden hebben. Het past nooit helemaal perfect in een kast en improvisatie is vereist. Het installeren van de koelblokken werkt hetzelfde als het installeren van gewone luchtcoolers. Ook bij watercooling een heel dun laagje koelpasta gebruiken (Artic Silver 5), niet te veel! De meeste waterkoelingssetjes verbruiken nogal wat stroom en hebben een eigen voeding en wordt dus onafhankelijk van de pc aangesloten. [b:5e2414b615]Risico’s en misvattingen[/b:5e2414b615] Veel mensen denken dat waterkoeling gevaarlijk is, omdat water en elektriciteit niet goed samengaan. Dit is niet helemaal terecht. Als je je waterkoeling goed installeert is het risico op lekkage minimaal. Al zou de waterkoeling toch gaan lekken, is het niet meteen zo'n ramp. Als koelvloeistof wordt namelijk vaak gedestilleerd of gedemineraliseerd water gebruikt en dat geleidt geen stroom. Maar als je waterkoeling toch heeft gelekt, is het wel verstandig om alle hardware even goed te laten drogen. Zolang je je reservoir gesloten houdt, kan het water niet verdampen en blijft het in een gesloten circuit. Je hoeft dus niet steeds bij te vullen. Toch kan op een of andere manier het waterpeil wel eens een heel klein beetje (echt een heeeel klein beetje) dalen. Dan is het een kwestie van een beetje koelvloeistof toevoegen. [size=18:5e2414b615]Geheugen[/size:5e2414b615] [b:5e2414b615]Geheugentypen[/b:5e2414b615] De meeste computers gebruiken SDRAM, DDR-SDRAM, DDRII of RDRAM geheugen. De verschillen tussen die typen worden hieronder uitgelegd. [b:5e2414b615]SDRAM[/b:5e2414b615] is het oudste geheugentype. Het staat voor Synchronised Direct Random Access Memory. Het bestaat met de snelheden 60MHz, 66MHz, 100MHz en 133MHz. Dit heet respectievelijk PC60, PC66, PC100 en PC133. Een SDRAM module verzend 64 bits per klokcyclus, ofwel 8 bytes. Een kloksnelheid van 100MHz betekent dat 100.000.000 klokcycli per seconde gemaakt worden, maal 8 bytes geeft dat 800.000.000 bytes per seconde, ofwel 800MB/s bandbreedte. PC60 = 480MB/s PC66 = 533MB/s PC100 = 800MB/s PC133 = 1067MB/s [b:5e2414b615]DDR-SDRAM[/b:5e2414b615] is de opvolger van SDRAM. De afkorting betekent Double Data Rate - Synchronised Direct Random Access Memory. Het werkt met de snelheden 100MHz, 133MHz, 166MHz en 200MHz. Het verzend ook 64 bits tegelijk, maar dat gebeurt twemaal per klokcyclus. Daarom zeggen we dat de effectieve kloksnelheden respectievelijk 200MHz, 266MHz, 333MHz en 400MHz zijn. De bandbreedte is te berekenen door de effectieve kloksnelheid te vermenigvuldigen met 64 bits. Voor effectief 200MHz maakt dat 1600MB/s. De naamgeving voor DDR-SDRAm is een beetje verwarrend, afwisselend gebruiken mensen de effectieve kloksnelheid en de bandbreedte. Bijvoorbeeld DDR333 is precies hetzelfde als PC2700. DDR200 = PC1600 = 1600MB/s DDR266 = PC2100 = 2133MB/s DDR333 = PC2700 = 2667MB/s DDR400 = PC3200 = 3200MB/s [b:5e2414b615]DDRII[/b:5e2414b615] is de opvolger van DDR-SDRAM. Het lijkt daar veel op, het verschil is dat een deel van de chip op halve snelheid werkt. Daardoor kunnen de andere delen veel hogere kloksnelheden halen. Het betekent wel dat DDR400 in de praktijk beter presteert dan DDRII400, ook al hebben ze evenveel theoretische bandbreedte. DDRII400 = 3200MB/s = PC3200 DDRII533 = 4267MB/s = PC4200 DDRII667 = 5333MB/s = PC5300 DDRII800 = 6400MB/s = PC6400 Let op, soms wordt voor DDR2 ook de aanduiding PC2 gebruikt, zodat DDR2-800 bijvoorbeeld PC2-6400 wordt. [b:5e2414b615]RDRAM[/b:5e2414b615] werd vroeger gebruikt in de duurste Pentium 4 systemen. Het staat voor Rambus Direct Random Access Memory. Oorspronkelijk was het bedoeld door Intel en Rambus om SDRAM op te volgen, maar het verloor de concurrentiestrijd met DDR-SDRAM. RDRAM werkt door slechts 16 bits per klokcyclus op een hogere kloksnelheid te verzenden dan DDR geheugen. Een typische snelheid is effectief 1066MHz, voor een bandbreedte van 2133MB/s Tegenwoordig is RDRAM erg zeldzaam en dus duur geworden, niemand gebruikt het nog. [b:5e2414b615]Effectieve snelheid en Dual Channel[/b:5e2414b615] Vroeger verstuurden verbindingen per klokcyclus eenmaal een signaal van een aantal bits. Dat was dan de kloksnelheid. Moderne verbindingen sturen per klokcyclus twee of viermaal een signaal. Op die manier wordt de bandbreedte dus verdubbeld of verviervoudigd, zonder de kloksnelheid te verhogen. Het aantal malen dat een signaal per seconde wordt doorgegeven noemen we de effectieve kloksnelheid. Dual Channel wil zeggen dat dat we twee verbindingen naast elkaar gebruiken. Als beide een bandbreedte van 3,2GB/s hebben, dan zullen ze gezamelijk 6,4GB/s leveren. Hoewel de bandbreedte verdubbelt geldt dat niet voor de prestaties. Bij Pentium 4 kunt u denken aan ongeveer 10 á 20% winst, bij AMD processors is het verschil kleiner. Dual Channel werkt alleen als het moederbord het ondersteunt. Er bestaan twee soorten Dual Channel. De meest voorkomende is Dual Dependant Channel. Dat betekent dat al het werk in twee wordt gesplitst en elke channel de helft doet. De nForce1 en 2 chipsets gebruiken Dual Independant Channel. Dat wil zeggen dat beide verbindingen elk hun eigen gang gaan. Voor Dual Cannel hebt u altijd twee of meer geheugenmodules nodig. Dual Dependant Channel vereist paren van identieke modules, voor Independant Channel maakt het niet zoveel uit. Een schema van hoe de Nforce2 chip nu eigenlijk werkt; [img:5e2414b615]http://members.lycos.nl/turbulence22/nforce2.gif[/img:5e2414b615] [b:5e2414b615]Wat is geheugen en hoe werkt het?[/b:5e2414b615] Uw interne geheugen of [b:5e2414b615]RAM (Random Access Memory)[/b:5e2414b615] is een van de essentieele onderdelen in uw computer, zonder zal deze zeker ook niet werken. Even simpel uitgelegd; De werking van het geheugen is vergelijkbaar met het gebruik van vakjes op het postkantoor voor het sorteren van post. Ieder stukje gegevens krijgt een adres toegewezen. Ieder adres komt overeen met een vakje (plaats) in het geheugen. Een 64 bits processor kan 2^64 adressen aan, een 32 bits slechts 2^32. Daarom kan een 32 bits processor slechts een beperkte hoeveelheid geheugen gebruiken. Om informatie in het geheugen op te slaan, verstuurt de processor eerst het adres voor de gegevens. De geheugencontroller zoekt het betreffende vakje op en vervolgens verstuurt de processor de gegevens die op dat adres kunnen worden weggeschreven. Als gegevens in het geheugen moeten worden gelezen, verstuurt de processor het adres van de gewenste gegevens. De geheugencontroller vindt vervolgens de stukjes informatie die zich in het vakje bevinden en verstuurt deze naar de gegevensbus van de processor. [b:5e2414b615]Wat voor geheugen moet ik dan gebruiken?[/b:5e2414b615] Het belangrijkste is dat u de snelheid van het geheugen afstemt op de FSB snelheid van de processor. Stel u heeft een AMD XP2400. Deze heeft standaard een FSB van 133 MHz. U kan hiervoor dus het beste PC2100 geheugen voor nemen. Stel u heeft een P4 met een FSB van 400 MHz, u kunt dan het beste PC3200 of PC800 nemen. U kan het geheugen dan gewoon synchroon laten lopen aan de processor. In de praktijk ondersteunen deze moederborden vaak geen PC3200, u moet dan PC2100 of PC2700 nemen. Moderne Pentium 4 moederborden zijn dual channel, met een 800MHz FSB. In dat geval zijn twee identieke PC3200 modules de beste oplossing. Samen hebben die evenveel bandbreedte als de 800MHz FSB. Denk eraan dat sommige nieuwe moederborden DDRII nodig hebben, terwijl sommige oude gewoon SDRAM gebruiken. Als u langzamer geheugen heeft liggen kan u dit ook wel gebruiken, echter loopt u dan kans tegen een bottleneck aan te lopen aangezien de bandbreedte nu ook beperkter is. Bij DDR geheugen geeft het getal achter het geheugen aan hoeveel MB per seconde het reepje kan doorvoeren. [b:5e2414b615]CAS RAS al die instellingen wat moet ik ermee?[/b:5e2414b615] Even heel erg lineair gezien; Uw geheugen moet u zien als een soort van raster met allemaal vakjes waarin de computer opdrachten kan plaatsen. In kindermode gezien lijkt het wel een soort van zeeslag, de computer roept A4. later is de data nodig en mocht het een match zijn dan is het een hit. ;) Nu zorgen de [b:5e2414b615]CAS en RAS commandos[/b:5e2414b615] ervoor dat het geheugen weet waar de data moet komen, en waar het dan weer uitgelezen moet worden. Het [b:5e2414b615]RAS[/b:5e2414b615] signaal wordt verstuurd, hiermee wordt een kolom geselecteerd in het veld. Het [b:5e2414b615]RAS[/b:5e2414b615] signaal wordt daarna verstuurd, en hiermee wordt een rij geselecteerd. Goed, nu is er dus een gebied geselecteerd waarin de data is geplaatst, het wordt nu tijd om het te bufferen. De tijd die hiervoor nodig is noemen we de CAS-RAS Latency Daarna wordt doormiddel van het kolomadres de juiste bit in de Sense Amps geselecteerd en wordt deze verstuurd naar de latch voor de desbetreffende datalijn op de geheugenchip. Dit kost ook weer even tijd, en hier komen we bij de meest bekende latency CAS latency Vanuit hier leest de geheugencontroller uiteindelijk de gewenste gegevens en worden ze doorgestuurd naar de processor waarmee de reis ten einde komt. [b:5e2414b615]CAS Latency[/b:5e2414b615] Cas betekend [b:5e2414b615]Column Adress Strobe[/b:5e2414b615]. CAS Latency is een getal, afgeleid van de ratio, geheel getal, naar boven afgerond - tussen column access tijd en de klok cycle tijd. Berekend door de column access tijd, te delen door de klok frequentie. Even uitgelegd; Cas Latency is een indicatie hoe snel geheugen het tweede deel van een lees/schrijf handeling voor geheugen kan afhandelen, dit is dus na de handeling die het geheugen uitvoert zoals hierboven beschreven. Op [b:5e2414b615]CAS 2[/b:5e2414b615] kan het geheugen het in 2/10de deel van de hele handeling uitvoeren. Bij [b:5e2414b615]CAS 3[/b:5e2414b615] duurt dit 3/10de deel van de handeling (dus langzamer). In uw bios kan u meestal uit [b:5e2414b615]2 2,5 of 3[/b:5e2414b615] kiezen. meestal worden bij de geheugenreepjes wel aangegeven op welke Cas latency ze draaien. Over het algemeen kunnen de duurdere merkreepjes en goed overclockbare reepjes zonder problemen wel op Cas 2 draaien, de 'normale' DDR reepjes draaien haast allemaal op CAS 2,5 Let wel;de overweging om specifiek CAS 2 geheugen te kopen is te verwaarlozen, over het algemeen is de winstopbrengst niet extreem hoger. In de SPD van het geheugen staan (de standaard instellingen). Weet u dus niet goed wat u in moet stellen zet de Frequentie instellingen op 'By SPD' en het reepje zal op z’n normale MHz frequentie en latency instellingen draaien. [img:5e2414b615]http://members.lycos.nl/turbulence22/corsair.jpeg[/img:5e2414b615] [size=18:5e2414b615]Kloksnelheden[/size:5e2414b615] In een computer zijn de kloksnelheden van een aantal onderdelen van belang: FSB (basisklok) PCI/AGP Processor Geheugen HyperTransport [b:5e2414b615]FSB (basisklok)[/b:5e2414b615] Elke computer heeft een basisklok, waar alle andere kloksnelheden van afgeleid worden. Bij de meeste systemen is dat de kloksnelheid van de FSB. Athlon64 heeft als enige geen FSB, dus alleen een basisklok. Bij bijvoorbeeld Pentium 4 is de basisklok 100, 133 of 200MHz. Dat is dus niet de effectieve kloksnelheid. [b:5e2414b615]PCI/AGP[/b:5e2414b615] De snelheden daarvan bereken je door de FSB klok te delen door de PCI/AGP dividers. In het geval van Athlon64 neem je dus de basisklok in plaats van de FSB. Moderne chipsets van Intel en de meeste van nVidia hebben een PCI/AGP lock. Dat wil zeggen dat de kloksnelheid vast is, ongeacht de FSB. [b:5e2414b615]Processor[/b:5e2414b615] Deze snelheid bereken je door de FSB of basisklok te vermenigvuldigen met een multipier. Bij veel processors kun je een lagere multiplier kiezen, van sommige oude AthlonXP’s ook een hogere. De Athlon64 FX processors zijn de enige waarbij je de multiplier helemaal zelf kunt kiezen. [b:5e2414b615]Geheugen[/b:5e2414b615] Omdat Athlon64 een ingebouwde geheugencontroller heeft is deze processor uniek als het gaat om het berekenen van de geheugensnelheid. Alle andere systemen leiden de geheugenklok af van de FSB. Dat is soms een 1 op 1 verhouding, maar kan ook een breuk zijn. Athlon64 leidt de geheugenklok direct af van de snelheid van de processor. Die heeft voor elke geheugensnelheid een divider ingebouwd. Een 2GHz processor heeft dividers van 10 (DDR400), 12 (DDR333) en 15 (DDR266). 2GHz/10 = 200MHz, dat is immers de echte kloksnelheid van DDR400. Opvallend is dat bijvoorbeeld de divider van een 2,2GHz processor voor DDR333 14 is. Daarmee werkt het geheugen dus op 157MHz, 314MHz effectief. Dit is omdat de divider van Athlon64 altijd een geheel getal moet zijn. Alleen DDR400 heeft daar nooit last van. [b:5e2414b615] HyperTransport[/b:5e2414b615] AMD gebruikt deze technologie voor hun Athlon64 processors. De kloksnelheid van een Hypertransport verbinding is de basisklok van 200MHz maal een multiplier van 2 tot 7. Socket 939 moederborden ondersteunen maximaal een multiplier van 5, Socket 754 slechts 4. [b:5e2414b615]Help, mijn AthlonXP 1800+ loopt op een snelheid van 1150MHz![/b:5e2414b615] De 1800+ is AMD's Model Rating, de werkelijke kloksnelheid hoort 1533MHz te zijn. Daarover meer in de "Processorlijst". De kloksnelheid van een processor wordt bepaald door de externe bussnelheid te vermenigvuldigen met de multiplier. In dit geval is de mulitplier 11,5 en de bussnelheid is ingesteld op 100MHz. Voor een AthlonXP 1800+ moet de bussnelheid 133MHz zijn. In de "Processorlijst" staat vermeld welke bussnelheid bij elke processor hoort. [size=18:5e2414b615]BIOS flashen[/size:5e2414b615] Als een BIOS flash misgaat heb je een probleem, omdat je hele moederbord dan niet meer wil opstarten. Doe het dus alleen als je verwacht dat de nieuwe BIOS je probleem oplost. Ga naar de website van de fabrikant en haal de nieuwe BIOS, en het flash programma. ZOrg ervoor dat je de juiste versie hebt en lees ook de bijgeleverde handleiding. Sommige moederborden hebben een speciale methode om de BIOS te flashen. Hieronder beschrijven we de klassieke methode. Maak een opstartdiskette voor DOS en zet op een tweede diskette het flashprogramma en de (goede!) BIOS. Start de computer op met de opstertdiskette. Als de computer is opgestart kopiëer je de BIOS en het flashprogramma vanaf de tweede disk naar de RAM drive. Dat is het station aangeduid met een letter lager dan het CD-ROM station. Dus als de CD-ROM E:\ is, dan is D:\ de RAM drive. Kopiëren gaat als volgt: type 'a:\"bestandsnaam" *:\' waarbij * de RAM drive is. Voer nu het flashprogramma uit en volg de instructies. Als je wordt gevraagd de huidige BIOS op te slaan, doe dat dan op A:\. [i:5e2414b615]Mocht er toch iets misgaan, start de computer dan NIET opnieuw op! Laat 'm aanstaan, voor opnieuw opstarten heb je een goed werkende BIOS nodig. Als daar iets mis mee is gaat dat dus niet meer![/i:5e2414b615] [size=18:5e2414b615]PATA en SATA[/size:5e2414b615] Er zijn sinds enige tijd twee typen ATA beschikbaar, namelijk Parallel ATA (PATA) en Serial ATA (SATA). PATA is een vrij nieuwe afkorting, vroeger was Parallel ATA namelijk de enige bestaande vorm van ATA en was er dus ook geen enkele reden om deze te specificeren met een hoofdletter P ervoor. Sinds enige tijd is de ATA techniek echter ook in seriele vorm beschikbaar en om het onderscheid te verduidelijk spreekt men nu van PATA en SATA. PATA is bij de meeste mensen wel bekend, het is een techniek die al erg lang wordt gebruikt. Van PATA zijn door de jaren heen verschillende versies ontwikkeld om een steeds hogere maximale doorvoersnelheid te realiseren. Het nut hiervan is echter omstreden, omdat de huidige hardeschijven deze maximale doorvoer absoluut niet bereiken. De meest recente versies van PATA zijn: ATA33, ATA66, ATA100 en ATA133. Een (P)ATA systeem bestaat uit een IDE-controller, een IDE-poort, een PATA-kabel (flatcable) en een IDE-device. De IDE-controller is een chip, of onderdeel van een. Deze kan geïntegreerd in de Southbridge van het moederbord zitten, maar het kan ook een losse chip zijn op een PCI insteekkaart of een onboardchip die via de PCI geschakeld is. De IDE-poort is een aansluiting voor de PATA-kabel, die de signalen van de kabel opvangt en doorgeeft aan de IDE-controller. Bij PATA-kabels onderscheiden we meerdere typen kabels. Ten eerste heb je de oude 40-aderige kabels, deze ondersteund alleen ATA33, en de 80-aderige kabels die ook ATA66, ATA100 en ATA133 ondersteunen. Verder maken we onderscheid tussen de bekende flatcables en roundedcables. Roundedcables zijn gewoon flatcables waarvan de aders losgesneden en rondgedraaid zijn en vervolgens is daar een plastic omhulsel omheen gedaan. IDE-devices zijn vooral harde schijven en CD-ROM/CD-RW/DVD stations. Tegenwoordig zijn de meeste IDE-devices UDMA (UltraDMA) devices, terwijl ze vroeger meestal PIO als overdrachtmodus gebruikten. Het verschil is dat PIO de processor belast, terwijl UDMA dat niet doet. Helaas heeft WindowsXP vaak de eigenschap een apparaat op PIO te laten werken, terwijl UDMA ook aanwezig is. Ga naar "apparaatbeheer" onder "systeem" in het configuratiescherm en bekijk de eigenschappen van de IDE controller. Daar kun je dit instellen. Werkt dat niet, dan helpt het soms om een IDE kabel te verwisselen. Aan een PATA kabel kunnen maximaal twee devices, om precies te zijn een Mater en een Slave device. De Master/Slave status is op het IDE-device zelf in te stellen door middel van jumpers. Er is vaak ook een derde optie, namelijk cableselect. Bij cableselect zal het BIOS zelf de Master/Slave status toewijzen aan de hand van de positie aan de kabel. De device aan de middelste aansluiting is dan de Slave en de device aan het uiteinde is de Master. De PATA kabel is dus opgedeeld in twee delen: een deel van het moederbord naar de Slave device en een deel van de Slave device naar de Master device. Het deel van het moederbord naar de Slave device is altijd het langste deel, als je de kabel omdraaid kan deze maximaal maar in ATA33 modus werken. [b:5e2414b615]Serieel en Parallel[/b:5e2414b615] Een SATA systeem is eigenlijk op exact dezelfde wijze opgebouwd, het enige wat verschilt is de manier van data-doorvoer. Een parallel systeem zend veel data per tik op een lage frequency, terwijl een serieel systeem heel weinig data verzend per tik op een hoge frequency. Een ander bekend serieel systeem is USB, wat gekenmerkt wordt door dunne kabeltjes. Dit kan gerealiseerd worden, doordat de datapaden maar heel dun hoeven te zijn, door de kleine hoeveelheid data die er per tik over moet. Dit is ook de reden dat SATA dunne elegante kabeltjes heeft. Met SATA kan slechts een apparaat per kabel aangesloten worden, in tegenstelling tot twee bij PATA. Master/Slave ontbreekt bij SATA dus ook. Verder biedt SATA een nieuwe ATA modus, namelijk ATA150. Er zijn echter zoals gebruikelijk nog lang geen schijven in zicht die de maximale doorvoer van ATA150 (150MB/s) benutten. Door de seriele manier van doorvoer heb je natuurlijk ook een IDE-device nodig die SATA ondersteun, een SATA IDE-poort en een SATA IDE-controller, het principe blijft echter hetzelfde als bij PATA. Op verscheidene moederborden is de SATA controller aangesloten op de PCI bus. Aangezien die slechts 133MB/s bandbreedte heeft is de 150MB/s van SATA dan beperkt tot 133MB/s. [b:5e2414b615]Conversie[/b:5e2414b615] Je zou denken dat je SATA en PATA devices wel kunt uitwisselen als deze systemen eigenlijk zoveel op elkaar lijken en dat kan dan ook. Je hebt hiervoor speciale SATA-->PATA converters en PATA-->SATA converters. Deze komen tussen de IDE-device en de IDE-poort in te zitten. De converters zijn echter vrij prijzig en de maximale doorvoer blijft altijd deze van de langzaamste schakel in de keten. [size=18:5e2414b615]Handige links[/size:5e2414b615] Via deze links kun je de volgende (soms) handige programma's downloaden: wCPUid = http://www.h-oda.com/ Speedfan = http://www.almico.com/speedfan.php SiSoft Sandra = http://www.sisoftware.net/ Prime95 = http://www.mersenne.org/freesoft.htm MotherboardMonitor = http://mbm.livewiredev.com/ SuperPI = http://www16.big.or.jp/~bunnywk/superpi.html CPU Burn-in = http://users.bigpond.net.au/cpuburn/ Everest (voorheen Aida) = http://www.lavalys.com/index.php?page=product&view=1&subpage=1 PSU wattage calculator = http://www.jscustompcs.com/power_supply/ of http://www.extreme.outervision.com/index.jsp De volgende link geeft een beschrijving hoe je [i:5e2414b615]niet[/i:5e2414b615] met computeronderdelen moet omgaan. Als je van plan voor het eerst een pc in elkaar te zetten of een onderdeel te vervangen is dit artikel een aanrader... http://www.hardwareanalysis.com/content/article/1672/ ...Terwijl dit juist een verhaal is over hoe het wél moet. ;) http://www.freewebs.com/mverhaeg/Computer%20In%20elkaar%20zetten1.doc Weet je wat je wilt kopen, maar niet waar het het goedkoopste is? Hiervoor is de tweakers.net pricewatch. http://www.tweakers.net/pricewatch

[anoniem]

[size=18:c930ddce00]Tweaken en overklokken[/size:c930ddce00] Tweaken is het aanpassen van computerinstellingen voor betere prestaties, zonder de specificaties van de fabrikant te overschrijden. De garantie vervalt dus niet. Toch kan een systeem door tweaken soms onstabiel worden, als de verschillende onderdelen kleine compatibiliteitsproblemen hebben. Overklokken wil zeggen dat je een of meer van de computeronderdelen sneller laat werken dan volgens de officiële specificaties van de fabrikant mag. Nadelen zijn mogelijke onstabiliteit en eventueel snellere slijtage van de onderdelen en het vervallen van de garantie. Het voordeel is dat de prestaties stijgen. Wikipedia schrijft het [url=http://nl.wikipedia.org/wiki/Overklokken]volgende[/url] over overclocken. Dit geeft een algemene indruk. Ook [url=http://www.overclockersclub.com/overclockingfaq.php]Deze site[/url] heeft een overclock faq met alle basis, gericht op oa de iets oudere socket A en Intel systemen. Forum gebruiker BA heeft een [url=http://home.quicknet.nl/qn/prive/ma.ansink/OCguide1.htm]handleiding[/url] gemaakt voor het overclocken van een socket A systeem. [url=http://teletet.org/post/post.php?kwartaal=&PID=101415]Hier[/url] Kan je een handleiding vinden voor het overclocken van een Athlon 64 systeem. [b:c930ddce00]Voor al het overclocken geldt dat de resultaten afhankelijk zijn van ervaring en onderdelen. Dezelfde onderdelen als een ander geeft geen garantie op dezelfde overclock. Een goeie voeding, goed moederbord, geheugen dat lekker wil overclocken en een goeie versie van je processor kan allemaal invloed hebben. Zelf kwam ik met een 360 watt chieftec voeding niet verder dan een 210 mhz fsb, na het plaatsen van een betere Antec 480 watt voeding kon ik doorgaan tot 250 MHz, hierna hield de processor het voor gezien. [size=18:c930ddce00]Goed inlezen in de stof helpt al een heel eind. Houd er ook rekening mee dat je altijd dingen kan slopen![/size:c930ddce00][/b:c930ddce00]

[anoniem]

[size=18:8ea38bf93f]Processorlijst[/size:8ea38bf93f] Zowel Intel als AMD gebruiken tegenwoordig modelnummers in plaats van de frequentie aan te geven. Hiermee proberen ze de prestaties beter in kaart te brengen. Het nummer is dus niet gelijk aan de frequentie waarop de core werkt. Een nieuwe processor met een lagere kloksnelheid dan een ouder model is niet per definitie trager. De snelheid van een processor is namelijk van meer dingen afhankelijk dan alleen de kloksnelheid. (dit was eerder al de reden van AMD om over te stappen op modelrating) [url=http://users.erols.com/chare/main.htm]Op deze pagina[/url] is een grote lijst te vinden van processors van de afgelopen jaren, met technische specificaties. [b:8ea38bf93f]Op [url=http://balusc.xs4all.nl/ned/har-cpu.html]BalusC[/url] is een complete lijst te vinden van alle nieuwe en oudere modellen. Kan je in onze lijst niet vinden wat je zoekt, kan dan maar eens in de database van BalusC. Onze lijst wordt namelijk niet meer bijgewerkt vanwege de grote aantallen verschillende processoren die de laatste tijd gelanceerd worden.[/b:8ea38bf93f] Marktnaam, modelnummer, kloksnelheid, FSB, Socket [b:8ea38bf93f] AMD K7[/b:8ea38bf93f]: Spitfire: .18 micron fabricageproces, 64kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Spitfire.jpg[/img:8ea38bf93f] Duron 600MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 650MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 700MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 750MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 800MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 850MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 900MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 950MHz: 200MHz FSB, Socket A Morgan: .18 micron fabricageproces, SSE ondersteuning, 64kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Morgan.jpg[/img:8ea38bf93f] Duron 900MHz: 200MHz FSB, socket A Duron 950MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 1000MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 1100MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 1200MHz: 200MHz FSB, Socket A Duron 1300MHz: 200MHz FSB, Socket A Applebred: .13 micron fabricageproces, SSE ondersteuning, 64kB level 2 cache Duron 1400MHz: 266MHz FSB, socket A Duron 1600MHz: 266MHz FSB, socket A Duron 1800MHz: 266MHz FSB, socket A Thunderbird: .18 micron fabricageproces, 256kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Thunderbird.jpg[/img:8ea38bf93f] Athlon 750MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 800MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 850MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 900MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 950MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 1000MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 1000MHz: 266MHz FSB, Socket A Athlon 1100MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 1133MHz: 266MHz FSB, Socket A Athlon 1200MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 1200MHz: 266MHz FSB, Socket A Athlon 1300MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 1333MHz: 266MHz FSB, Socket A Athlon 1400MHz: 200MHz FSB, Socket A Athlon 1400MHz: 266MHz FSB, Socket A Palomino: .18 micron fabricageproces, SSE ondersteuning, 256kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Palomino.jpg[/img:8ea38bf93f] AthlonXP 1500+: 1333MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 1600+: 1400MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 1700+: 1467MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 1800+: 1533MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 1900+: 1600MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 2000+: 1667MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 2100+: 1733MHz, 266MHz FSB, Socket A Thoroughbred: .13 micron fabricageproces, SSE ondersteuning, 256kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Thoroughbred.jpg[/img:8ea38bf93f] AthlonXP 1700+: 1467MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 1800+: 1533MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 1900+: 1600MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 2000+: 1667MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 2100+: 1733MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 2200+: 1800MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 2400+: 2000MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 2600+: 2133MHz, 266MHz FSB, Socket A AthlonXP 2600+: 2083MHz, 333MHz FSB, Socket A AthlonXP 2700+: 2167MHz, 333MHz FSB, Socket A AthlonXP 2800+: 2250MHz, 333MHz FSB, Socket A Sempron 2200+: 1500MHz, 333MHz FSB, Socket A Sempron 2300+: 1583MHz, 333MHz FSB, Socket A Sempron 2400+: 1666MHz, 333MHz FSB, Socket A Sempron 2500+: 1750MHz, 333MHz FSB, Socket A Sempron 2600+: 1833MHz, 333MHz FSB, Socket A Sempron 2700+: 1917MHz, 333MHz FSB, Socket A Sempron 2800+: 2000MHz, 333MHz FSB, Socket A Barton: .13 micron fabricageproces, SSE ondersteuning, 512kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Barton.jpg[/img:8ea38bf93f] AthlonXP 2500+: 1833MHz, 333MHz FSB, Socket A AthlonXP 2600+: 1916MHz, 333MHz FSB, Socket A AthlonXP 2800+: 2083MHz, 333MHz FSB, Socket A AthlonXP 3000+: 2167MHz, 333MHz FSB, Socket A AthlonXP 3000+: 2100MHz, 400MHz FSB, Socket A AthlonXP 3200+: 2200MHz, 400MHz FSB, Socket A [b:8ea38bf93f] AMD K8[/b:8ea38bf93f] Paris: .13 micron fabricageproces met NX, SSE/SSE2 ondersteuning, geen 64 bits, 256kB level 2 cache Sempron 3100+: 1800MHz, 9x200HTT, Socket 754 Palermo: .9 micron fabricageproces met NX, SSE/SSE2/SSE3 ondersteuning, geen 64 bits, 256kB en 128kB level 2 cache Sempron 2500+: 1400MHz, 7x200HTT, socket 754, 256kB Sempron 2600+: 1600MHz, 8x200HTT, socket 754, 128kB Sempron 2800+: 1600MHz, 8x200HTT, socket 754, 256kB Sempron 3100+: 1800MHz, 9x200HTT, socket 754, 256kB Sempron 3200+: 2000MHz, 10x200HTT, socket 754, 128kB Sempron 3300+: 2000MHz, 10x200HTT, socket 754, 256kB Sempron 3400+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 754, 128kB Clawhammer: .13 micron fabricageproces met SSE/SSE2 ondersteuning, 64 bits, 1MB en 512kB level 2 cache Athlon64 3000+: 2000MHz, 10x200HTT, socket 754, 512kB Athlon64 3200+: 2000MHz, 10x200HTT, Socket 754, 1MB Athlon64 3400+: 2200MHz, 11x200HTT, Socket 754, 1MB Athlon64 3500+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 939, 512kB Athlon64 3700+: 2400MHz, 12x200HTT, Socket 754, 1MB Athlon64 4000+: 2400MHz, 12x200HTT, socket 939, 1MB Athlon64 FX 51: 2200MHz, 11x200HTT, Socket 940, 1 MB Athlon64 FX 53: 2400MHz, 12x200HTT, Socket 940, 1MB Athlon64 FX 53: 2400MHz, 12x200HTT, Socket 939, 1MB Athlon64 FX 55: 2600MHz, 13x200HTT, socket 939, 1MB Newcastle: .13 micron fabricageproces met NX, SSE/SSE2 ondersteuning, 64 bits, 512kB level 2 cache Athlon64 2800+: 1800MHz, 9x200HTT, Socket 754 Athlon64 3000+: 2000MHz, 10x200HTT, Socket 754 Athlon64 3200+: 2200MHz, 11x200HTT, Socket 754 Athlon64 3400+: 2400MHz, 12x200HTT, Socket 754 Athlon64 3500+: 2200MHz, 11x200HTT, Socket 939 Athlon64 3800+: 2400MHz, 12x200HTT, Socket 939 Winchester: .9 micron fabricageproces met NX, SSE/SSE2 ondersteuning, 64 bits, 512kB level 2 cache Athlon64 3000+: 1800MHz, 9x200HTT, socket 939 Athlon64 3200+: 2000MHz, 10x200HTT, socket 939 Athlon64 3500+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 939 Venice: .9 micron fabricageproces met NX, SSE/SSE2/SSE3 ondersteuning, 64 bits, 512kB level 2 cache Athlon64 3000+: 1800MHz, 9x200HTT, socket 939 Athlon64 3200+: 2000MHz, 10x200HTT, socket 939 Athlon64 3500+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 939 Athlon64 3800+: 2400MHz, 12x200HTT, socket 939 San Diego: .9 micron fabricageproces met NX, SSE/SSE2/SSE3 ondersteuning, 64 bits, 1MB en 512kB level 2 cache Athlon64 3500+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 939, 512kB Athlon64 3700+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 939, 1MB Athlon64 4000+: 2400MHz, 12x200HTT, socket 939, 1MB Athlon64 4200+: 2600MHz, 13x200HTT, socket 939, 1MB Athlon64 FX 55: 2600MHz, 13x200HTT, socket 939, 1MB Athlon64 FX 57: 2800MHz, 14x200HTT, socket 939, 1MB [b:8ea38bf93f] Dual Core[/b:8ea38bf93f] Nb. De aangegeven L2 cache is het totaal van de 2 cores. Manchester: .9 micron fabricageproces met NX, SSE/SSE2/SSE3 ondersteuning, 64 bits, 1MB cache Athlon64 X2 3800+: 2000MHz, 10x200HTT, socket 939 Athlon64 X2 4200+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 939 Athlon64 X2 4600+: 2400MHz, 12x200HTT, socket 939 Toledo: .9 micron fabricageproces met NX, SSE/SSE2/SSE3 ondersteuning, 64 bits, 2MB en 1MB cache Athlon64 X2 3800+: 2000MHz, 10x200HTT, socket 939, 1MB Athlon64 X2 4200+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 939, 1MB Athlon64 X2 4400+: 2200MHz, 11x200HTT, socket 939, 2MB Athlon64 X2 4600+: 2400MHz, 12x200HTT, socket 939, 1MB Athlon64 X2 4800+: 2400MHz, 12x200HTT, socket 939, 2MB [b:8ea38bf93f]Intel[/b:8ea38bf93f] Willamette-128: .18 micron fabricageproces, SSE/SSE2 ondersteuning, 128kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Willamette-128.jpg[/img:8ea38bf93f] Celeron 1,7GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 1,8GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 1,9GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Willamette: .18 micron fabricageproces, SSE/SSE2 ondersteuning, 256kB level 2 cache Socket 423: [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Willamette.jpg[/img:8ea38bf93f] Socket 478: [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Willamette-478.jpg[/img:8ea38bf93f] Pentium 4 1,3GHz: 400MHz FSB, Socket 423 Pentium 4 1,3GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 1,4GHz: 400MHz FSB, Socket 423 Pentium 4 1,4GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 1,5GHz: 400MHz FSB, Socket 423 Pentium 4 1,5GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 1,6GHz: 400MHz FSB, Socket 423 Pentium 4 1,6GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 1,7GHz: 400MHz FSB, Socket 423 Pentium 4 1,7GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 1,8GHz: 400MHz FSB, Socket 423 Pentium 4 1,8GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 1,9GHz: 400MHz FSB, Socket 423 Pentium 4 1,9GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,0GHz: 400MHz FSB, Socket 423 Pentium 4 2,0GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Northwood-128: .13 micron fabricageproces, SSE/SSE2 ondersteuning, 128kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Northwood-128.jpg[/img:8ea38bf93f] Celeron 2,0GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 2,1GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 2,2GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 2,3GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 2,4GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 2,5GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 2,6GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 2,7GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Celeron 2,8GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Northwood: .13 micron fabricageproces, SSE/SSE2 ondersteuning, 512kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Northwood.jpg[/img:8ea38bf93f] Pentium 4 1,6GHz (A): 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 1,8GHz (A): 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,0GHz (A): 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,2GHz: 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,26GHz: 533MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,4GHz (A): 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,4GHz (B): 533MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,4GHz (C): 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,53GHz: 533MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,6GHz (A): 400MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,6GHz (C): 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,66GHz: 533MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,8GHz (B): 533MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 2,8GHz (C): 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 3,0GHz (C): 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 3,06GHz: 533MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 3,2GHz: 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 3,4GHz: 800MHz FSB, Socket 478 Prescona: .13 micron fabricageproces, SSE/SSE2 ondersteuning, 512kB level 2 cache, 2MB level 3 cache Socket 478: [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Prescona.jpg[/img:8ea38bf93f] LGA 775: [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Prescona-775.jpg[/img:8ea38bf93f] Pentium 4 EE 3,2GHz: 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 EE 3,4GHz: 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 EE 3,4GHz: 800MHz FSB, Socket 775 Prescott .09 micron fabricageproces, SSE/SSE2/SSE3 ondersteuning, 256kB level 2 cache [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Prescott-256.JPG[/img:8ea38bf93f] Celeron 320 (D), 2,4GHz: 533MHz FSB, Socket 478 Celeron 325 (D), 2,53GHz: 533MHz FSB, Socket 478 Celeron 330 (D), 2,66GHz: 533MHz FSB, Socket 478 Celeron 335 (D), 2,8GHz: 533MHz FSB, Socket 478 Prescott .09 micron fabricageproces, SSE/SSE2/SSE3 ondersteuning, 1MB level 2 cache Socket 478: [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Prescott.jpg[/img:8ea38bf93f] LGA 775: [img:8ea38bf93f]http://home.wanadoo.nl/martietebrake/FAQ/Prescott-775.jpg[/img:8ea38bf93f] Pentium 4 2,8GHz (E): 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 3,0GHz (E): 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 3,2GHz (E): 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 3,4GHz (E): 800MHz FSB, Socket 478 Pentium 4 520(J), 2,8GHz : 800MHz FSB, LGA 775 Pentium 4 530(J), 3,0GHz : 800MHz FSB, LGA 775 Pentium 4 540(J), 3,2GHz : 800MHz FSB, LGA 775 Pentium 4 550(J), 3,4GHz : 800MHz FSB, LGA 775 Pentium 4 560(J), 3,6GHz : 800MHz FSB, LGA 775 Pentium 4 570J, 3,8GHz : 800MHz FSB, LGA 775 Let op, de 5xx versies met "J" er achter hebben ondersteuning voor NX.

[anoniem]

[size=18:9d09c09e45]Termen, definities en afkortingen[/size:9d09c09e45] Hier vind je uitgebreide uitleg over enkele computeronderdelen en een verklarende woordenlijst voor veelgebruikte termen en afkortingen. [b:9d09c09e45]Bandbreedte[/b:9d09c09e45]: Dit is de hoeveelheid gegevens die een bepaalde verbinding per seconde kan transporteren. [b:9d09c09e45]BSB[/b:9d09c09e45]: Back Side Bus, wordt tegenwoordig niet meer gebruikt, maar is de tegenhanger van Front Side Bus. Via de BSB communiceerde de processor met externe cache chips. [b:9d09c09e45]Bit[/b:9d09c09e45]: Computers werken met binaire cijfers, dat wil zeggen enen en nullen. Een binair cijfer heet een bit, afgekort "b". [b:9d09c09e45]Bytes[/b:9d09c09e45]: Een byte is een groepje van acht bits, afgekort "B". [b:9d09c09e45]Cache[/b:9d09c09e45]: Een kleine hoeveelheid erg snel geheugen, die zich dichtbij de processor bevind. [b:9d09c09e45]Cool 'n Quiet[/b:9d09c09e45]: Bij laptops is het al erg lang zo dat de processor z'n kloksnelheid en voltage - en dus energieverbruik - aanpast aan hoe druk hij het heeft. Cool 'n Quiet brengt dit ook naar de desktop. Als de processor niets te doen heeft (tijdens bijvoorbeeld internetten en office gebruik) klokt hij zichzelf terug en bespaart dus energie. Daardoor kan de CPU fan langzamer draaien of zelfs stil staan. Tijdens zwaar gebruik, zoals een computerspel, werkt de CPU automatisch weer op volle kracht. Voordeel is een lager energieverbruik en minder geluid van de fan. [b:9d09c09e45]CPU[/b:9d09c09e45]: Central Processing Unit, afkorting voor processor. [b:9d09c09e45]FSB[/b:9d09c09e45]: Front Side Bus, dit is de verbinding waarlangs de processor communiceert met de rest van de computer. [b:9d09c09e45]HT[/b:9d09c09e45]: heeft twee betekenissen, Hyperthreading en Hypertransport. Hyperthreading is een technologie van Intel waarmee een processor twee taken tegelijk kan uitvoeren. Nadeel is dat voor elke taak dus slechts de helft van de processor beschikbaar is. Hypertransport is een technologie om chips met elkaar te verbinden, uitgevonden door AMD en eigendom van het Hypertransport consortium. [b:9d09c09e45]IDE[/b:9d09c09e45]: Staat voor [b:9d09c09e45]I[/b:9d09c09e45]ntegrated [b:9d09c09e45]D[/b:9d09c09e45]rive [b:9d09c09e45]E[/b:9d09c09e45]lectronics. Dit is een systeem voor hardeschijven en optische stations wat gebruik maakt van de normale 40 pins aansluitingen en de dikke grijze lintkabels. (zie ook [b:9d09c09e45]PATA[/b:9d09c09e45]) [b:9d09c09e45]K6[/b:9d09c09e45]: Aanduiding van AMD's zesde generatie processors. Snelheid liep van 166 tot ongeveer 550MHz [b:9d09c09e45]K7[/b:9d09c09e45]: Opvolger van de K6, vanaf 500MHz, zevende generatie processor. Wordt meestal aangeduid met marktnamen Athlon/Athlon XP/Athlon MP/Duron [b:9d09c09e45]K8[/b:9d09c09e45]: Opvolger van K7, 64 bits processor met marktnamen Opteron en Athlon64, achtste generatie processor. [b:9d09c09e45]Latency[/b:9d09c09e45]: Dit is de wachttijd tussen het moment dat gegevens worden opgevraagd het moment dat ze aankomen. Een korte wachttijd, dus een lage latency, is beter. [b:9d09c09e45]Mobo[/b:9d09c09e45]: Veelgebruikte afkorting voor moederbord [b:9d09c09e45]NX (AMD) of XD (Intel) bit[/b:9d09c09e45]: Deze technologie maakt bepaalde delen van het geheugen "alleen-lezen". Hierdoor kunnen deze gegevens niet zomaar worden gewijzigd. Virussen die op deze manier te werk gaan werken dus niet meer. Vereiste is wel dat naast de hardware, ook de software het moet ondersteunen. Dit is bij windows XP sinds SP2. [b:9d09c09e45]P4[/b:9d09c09e45]: Afkorting voor Pentium 4. Dit is Intels zevende en huidige generatie processor. [b:9d09c09e45]P5[/b:9d09c09e45]: Afkorting voor Intels vijfde generatie processors, beter bekend als Pentium (1) en Pentium MMX. [b:9d09c09e45]P6[/b:9d09c09e45]: Afkorting voor Intels zesde generatie processors, met marktnamen PentiumII/PentiumIII/Celeron. [b:9d09c09e45]PATA[/b:9d09c09e45]: Afkorting voor Paralelle-ATA. Dit is de naam van de verbinding met de harde schijf. Deze verbinding maakt meestal gebruik van grote, platte, grijze kabels. (zie ook [b:9d09c09e45]IDE[/b:9d09c09e45]) [b:9d09c09e45]PCI[/b:9d09c09e45]: Peripheral Component Interconnect is een gedeelde bus met een totale bandbreedte van 133MB/s. Deze 133MB/s moet worden gedeeld door alle uitbreidingskaarten die in een PCI slot steken en vaak ook door enkele chips op het moederbord. [b:9d09c09e45]PSU[/b:9d09c09e45]: Staat voor [b:9d09c09e45]P[/b:9d09c09e45]ower [b:9d09c09e45]S[/b:9d09c09e45]upply [b:9d09c09e45]U[/b:9d09c09e45]nit, ofwel de voeding van je computer. [b:9d09c09e45]SATA[/b:9d09c09e45]: Afkorting voor Seriële-ATA. Dit is een nieuwe technologie, bedoeld om Paralelle-ATA op te volgen. De grote platte kabels zijn vervangen door hele dunne. [b:9d09c09e45]64 bits[/b:9d09c09e45]: Athlon64 is 64 bits, net als de Pentium 4 modellen met AM64T (de 6xx serie), in tegenstelling tot bestaande processors, die allemaal slechts 32 bits zijn. Dat betekent dat ze met maximaal 32 bits lange getallen kunnen rekenen. Een bit is 0 of 1, het grootste 32 bits getal is dus 4.294.967.296. (2^32) Voor gewone programma’s is die beperking niet erg, omdat ze alleen met kleine getallen rekenen. Bovendien hebben ze een 32 bits adresruimte. Dat wil zeggen dat de hoeveelheden fysiek en virtueel geheugen niet groter dan 32 bits mogen zijn, oftewel 4GB. De bovengrens van 4GB virtueel geheugen betekent dat Windows 2000 en XP niet meer dan 2GB RAM geheugen kunnen gebruiken. High-end pc’s worden tegenwoordig al geleverd met 1GB geheugen aan boord, de 2GB grens komt daarmee akelig dichtbij. 64 bits processors lossen dit probleem op doordat ze veel meer virtueel en RAM geheugen kunnen gebruiken. Met een 32 bits OS gedraagt een Athlon64 zich precies als een 32 bits processor. Met een 64 bits OS kan de CPU wel 64 bits software gebruiken, maar ook nog steeds 32 bits. Overigens presteert een 64 bits processor niet per definitie beter dan een 32 bits. Het is voor de hand liggend te denken dat een 64 bits processor tweemaal zo snel is als een 32 bits. Dat is helaas niet waar, omdat de meeste programma’s uitsluitend met veel kleinere getallen hoeven te werken. Sterker nog, door alle data op te slaan als 64 bits integers in plaats van 32 bits hebben we tweemaal zoveel opslagruimte nodig en tweemaal zoveel bandbreedte. De prestaties zouden dus achteruit gaan! Om dat te voorkomen werkt AMD64 zoveel mogelijk met 32 bits integers, waardoor de code redelijk compact blijft – ongeveer 5 % groter dan IA-32. Processors voeren instructies uit op getallen in de registers. IA-32 heeft 8 registers voor algemene instructies en 8 voor SSE/SSE2. Dat erg weinig, daarom breidt AMD64 het uit tot 16 voor algemene instructies en 16 voor SSE/SSE2. Deze extra registers zorgen voor betere prestaties, wat weer compenseert voor de grotere code. Het netto effect is positief, AMD64 code presteert iets beter dan IA-32.

[anoniem]

[color=darkred:3aaf0aed00]Suggesties gaarne hier in het volgende topic posten: [url=http://forum.computertotaal.nl/phpBB/viewtopic.php?t=94483&start=0&postdays=0&postorder=asc&highlight=]Sticky: suggesties voor de faq[/url][/color:3aaf0aed00]

[anoniem]

foutje bedankt ;)